HET LAM GODS

De rampzalige invasieve scalpel-restauratie van FASE 2

Pleidooi voor een terughoudende conservatie-behandeling van FASE 3

Helene Verougstraete Prof. Em. Faculteit Filosofie/Kunst en Letteren, UCLouvain en KULeuven

©helene verougstraete

©KIK-IRPA closertovaneyck. De Aanbidding van het Lam na restauratie. Fase 2

De fotografieën in dit artikel zijn afkomstig uit de website closertovaneyck
https://closertovaneyck.kikirpa.be/ghentaltarpiece/#home/sub=copyright

De auteur:

Hélène Verougstraete, °1944. (1968) : licenciaat Kunstgeschiedenis, Université catholique de Louvain (UCLouvain). Praktijk van tekenen en schilderen. Beurs van 4 maanden aan de Academie voor Schone Kunsten van Praag in 1967.
1968-69: stage voor restauratie van schilderijen en beeldhouwkunst op het Koninklijk Instituut voor Kunstpatrimonium (KIK-IRPA).
1987 : doctoraat over lijsten en dragers in de schilderkunst van de Zuidelijke Nederlanden in 15de en 16de eeuw, publicatie in 1989. Professor aan het Institut supérieur d’archéologie et d’histoire de l’art de Bruxelles. 1972 : lid van het Laboratoire d’étude des œuvres d’art par les méthodes scientifiques (Labart), gesticht door prof. Roger Van Schoute (RVS).
1992-2009 : Professor aan de UCLouvain en directie van het Labart. 1998 : uitgenodigd door de KULeuven voor de cursus Technologie der beeldende kunsten : laboratorium onderzoek, met oefeningen.

Organisatie door het Labart…van de Colloques pour l’étude du dessin sous-jacent et de la technologie dans la peinture: tussen 1975-2009 : Colloques I - XVI, met publicatie van Actes.

Organisatie tentoonstelling: in 2004 in het Groeningemuseum van Brugge: Fake not Fake. Vertrekpunt was archief van Jef Van der Veken, (1872-1964). Cataloog: H. Verougstraete (leiding en hoofdauteur), R. Van Schoute, T.-H. Borchert, J. Couvert, E. Bruyns et R. Pieters, Fake not Fake. Het verhaal van de restauratie van de Vlaamse Primitieven, Gent, 2004.

Bruegel :
1993 : iconografie van de The Triumph of Death (Madrid, Prado). H.V et RVS, The Triumph of Death by Pieter Bruegel the Elder and Pieter Breughel the Younger. Intellegetur plus semper quam pingitur dans Le dessin sous-jacent dans la peinture, Colloque IX, 1993, p. 213-240.
Ontdekking van signatuur en datum van Bruegel de Oude (BRUE… M.D.LVII) op een tondo met moraliteit: Het varken moet in ’t kot. R. Van Schoute et Hélène Verougstraete, A painted wooden roundel by Pieter Bruegel the Elder, The Burlington Magazine, March 2000, p.140-146.

Lijsten en dragers in de zuidelijke Nederlanden, 15de- en 16de eeuw:
H.V., Frames and Supports in 15th- and 16th-Century Southern Netherlandish Painting, with the collaboration of the Royal Institute for Cultural Heritage (KIKIRPA) and the support of the Getty Foundation, Panel Painting Initiative, Brussels, 2015. On-line e-book 712 p.
https://www.kikirpa.be/en/publications/frames-and-supports

Van Eyck :
H.V., La présentation de l’Agneau Mystique dans la chapelle Vijd. Le rapprochement progressif de deux retables, in Van Eyck Studies. Papers presented at the Eighteenth Symposium for the Study of Underdrawing and Technology in Painting, Brussel, 29-31 September 2012, Paris-Leuven-Bristol 2017, pp. 157-177.
H.V., The [Frames of the] Ghent Altarpiece, in Frames and Supports …, 2015, p. 187-235.
https://www.kikirpa.be/en/publications/frames-and-supports
H.V. en Wim Verbaal, Een raadsel op het Lam Gods eindelijk opgelost. Het retabel van Jan voor †Lubrect, Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen (OKV), 2021, 40 p.
H.V. and Wim Verbaal, The Ghent Altarpiece and the Inscription on the Cloths of Honour behind Mary and John the Baptist, 2021, 44 p.
https://www.sintbaafskathedraal.be/images/files/inscription.pdf https://www.sintbaafskathedraal.be/nl/geschiedenis/lam-gods/

Bibliografie:

• Bart Fransen en Cyriel Stroo (dir. by), The Ghent Altarpiece. Research and Conservation of the Exterior. Contributions to the Study of the Flemish Primitives, Royal Institute for Cultural Heritage, Brussels, 2020.
• http://data.closertovaneyck.be/ec2/data/LamGods_Behandeling_Fase2.pdf).
• Kathleen Froyen en Hélène Dubois (eds.), Conservatie- en restauratiebehandeling van het Lam Gods veelluik: fase 2: het onderregister van het open altaarstuk (2016-2019), Brussel, KIK-IRPA, april 2020. Online in juli 2020 (in het Nederlands en in het Engels).
• Griet Steyaert, Marie Postec, Jana Sanyova, Hélène Dubois et al., The Ghent Altarpiece. Research and Conservation of the Interior. The Lower Register. Contributions to the Study of the Flemish Primitives, Royal Institute for Cultural Heritage, Brussels, 2021.